COVID-19 (YENİ KORONAVİRÜS HASTALIĞI) HAKKINDA
COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) nedir?
Coronavirus’lar (CoV), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum
Sendromu (MERS-CoV) ve Ağır Akut Solunum Sendromu (Severe Acute Respiratory
Syndrome, SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara
neden olan büyük bir virüs ailesidir.
Coronavirus’lar zoonotik olup hayvanlardan bulaşarak
insanlarda hastalık yapabilir. Detaylı araştırmalar sonucunda, SARS-CoV´un misk
kedilerinden, MERS-CoV´un ise tek hörgüçlü develerden insanlara bulaştığı
ortaya çıkmıştır. Henüz insanlara bulaşmamış olan ancak hayvanlarda saptanan
birçok Coronavirus mevcuttur.
31 Aralık 2019´da Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Çin Ülke Ofisi,
Çin´in Hubei eyaletinin Vuhan şehrinde etiyolojisi bilinmeyen pnömoni
vakalarını bildirmiştir. 7 Ocak 2020’de etken daha önce insanlarda tespit
edilmemiş yeni bir Coronavirus (2019-nCoV) olarak tanımlanmıştır. Daha sonra
2019-nCoV hastalığının adı COVID-19 olarak kabul edilmiş, virüs SARS CoV’e
yakın benzerliğinden dolayı SARS-CoV-2 olarak isimlendirilmiştir.
COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) Belirtileri Nelerdir?
Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte,
bunların oranı bilinmemektedir. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve
nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek
yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.
COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) Nasıl Bulaşır?
Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan
damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile
kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya
ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza
temas etmek risklidir.
COVID-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı) ´na Yakalanmamak İçin
Önerler
Mümkün
olduğu kadar yurtdışına yolculuk yapılmaması önerilmektedir. Yurtdışına çıkışın zorunlu olduğu durumlarda
aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir:
-
Akut
solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen
temel ilkeler Yeni Koronavirüs (COVID-19) için de geçerlidir. Bunlar;
-
El
temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla
yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği
kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek
yoktur, normal sabun yeterlidir.
-
Eller
yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
-
Hasta
insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı).
-
Özellikle
hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık
temizlenmelidir
-
Hastaların
yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli,
sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla temas en aza
indirilmelidir.
-
Öksürme
veya hapşırma sırasında burun ve ağız tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmeli,
kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içi kullanılmalı, mümkünse
kalabalık yerlere girilmemeli, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burun
kapatılmalı, tıbbi maske kullanılmalıdır.
-
Çiğ
veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçınılmalıdır. İyi pişmiş yiyecekler
tercih edilmelidir.
-
Çiftlikler,
canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel
enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınılmalıdır.
-
Seyahat
sonrası 14 gün içinde herhangi bir solunum yolu semptomu olursa maske takılarak
en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi
verilmelidir.
Detaylı bilgi için;